В русском языке совместное проживание партнеров без официальной регистрации брака может называться:
- неофициальный брак,
- гражданский брак,
- фактический брак,
- сожительство.
Названия гражданского брака в польском
Польские аналоги:
- związek nieformalny — нейтральное (безопасное) название,
- małżeństwo bez papierka — народное (разговорное) название (брак без бумажки),
- związek kohabitacyjny, или kohabitacja — научное название (от латинского «жить вместе»),
- konkubinat — сожительство (konkubent + konkubina = konkubinat).
Пример: Jakie są prawa moje i mojej konkubiny oraz dzieci odnośnie tej nieruchomości (i kredytu)?
Kobietę w takiej parze nazywa się konkubiną, mężczyznę zaś konkubinem lub konkubentem. Według Krystyny Slany słowo konkubinat ma w polskim języku potocznym zabarwienie pejoratywne (уничижительный, пренебрежительный оттенок). Stosowane na świecie i w polskich naukowych publikacjach socjologicznych jest słowo kohabitacja.
В польской юриспруденции: zamiast konkubinatu polski ustawodawca używa terminu "osoby pozostające faktycznie we wspólnym pożyciu małżeńskim".
Обратите внимание, что понятие konkubinat относится к паре МЖ. Однополый союз обычно называют związek partnerski:
- Konkubinat nie odnosi się więc do związków osób tej samej płci, które najczęściej określa się jako związki partnerskie.
Фразеологические обороты для гражданского брака:
- żyć na wiarę = żyć na kocią łapę = żyć na kartę rowerową = жить вместе без регистрации брака.
Żyć na wiarę
Na wiarę = без обязательств, под честное слово.
- Co ma wspólnego z wiarą Romek D., który żyje na wiarę z cudzą żoną = сожительствует с чужой женой.
- Czy kto słyszał dawniej, ażeby panna z uczciwego i bogobojnego domu żyła na wiarę z żydem i mówiła o tem otwarcie?
Żyć na kocią łapę
- Rozwodząc się dwukrotnie i żyjąc na kocią łapę z trzecią kobietą, prezydent daje fatalny przykład młodzieży.
- Dlaczego pary wybierają życie na kocią łapę?
- Polacy nie chcą ślubów. Wolą żyć na kocią łapę.
- Ona żyła na kocią łapę z jakimś facetem.
- Nie chodzisz do kościoła, żyjesz na kocią łapę? Nie zostaniesz chrzestnym.
- Na kocią łapę. Jakie prawa majątkowe przysługują ci w nieformalnym związku?
Откуда произошел оборот na kocią łapę?
Как отмечает Krystyna Długosz-Kurczabowa, словами kocia wiara в народе называется tzn. wiara niekatolicka, niechrześcijańska, religia jakiejś sekty, a jej wyznawcy to kociarze.
Kot — jak wiadomo — chodzi własnymi drogami; koci charakter czy kocie zwyczaje są nieszczere (неискренние), podstępne (коварные), nieprzewidywalne (непредсказуемые). Tak są postrzegani wyznawcy kociej wiary (так воспринимаются приверженцы кошачьей веры).
Frazeologizm żyć z kim na kocią wiarę albo żyć z kim na kocią łapę znaczy 'żyć bez ślubu kościelnego'. Ma wyraźnie negatywne zabarwienie.
В 2005 году вышла книжка Jak żyć na kocią łapę, название которое основано на игре слов:

Poradnik (справочник, руководство) dla opornych (упрямых, непокорных) użytkowników kota domowego (пользователей домашнего кота). Osiem zwięzłych (кратких, сжатых) felietonów, ubarwionych historiami z życia znajomych kotów. Czytelnik z pewnością doda do nich własne, równie zabawne i pouczające.
Żyć na kartę rowerową
Оборот żyć na kartę rowerową встречается намного реже, чем żyć na kocią łapę и żyć na (kocią) wiarę.
- A twoja matka z ojcem to żyła na kartę rowerową czy jednak normalny ślub?
Что такое karta rowerowa?
Karta rowerowa = велосипедные права. В Польше они нужны детям от 10 до 18 лет при езде на велосипедах, электросамокатах, электроскутерах на дорогах общего пользования. До 10 лет ездить там запрещено, а после 18 лет такой документ не обязателен. Для их получения нужно сдать экзамен (теоретическую и практическую часть). Директор школы имеет право выдать такие права учащемуся бесплатно.
Karta rowerowa = dokument potwierdzający uprawnienia osoby niepełnoletniej do kierowania rowerem.
Kto musi mieć kartę rowerową? Dzieci w wieku 10-18 lat, które chcą samodzielnie poruszać się po drogach publicznych. Warto wspomnieć, że karta rowerowa uprawnia także do korzystania przez najmłodszych z hulajnóg elektrycznych (электросамокатов), które obecnie są bardzo popularne.

Так выглядит karta rowerowa
Коллокации:
- kurs, egzamin, sprawdzian na kartę rowerową;
- otrzymać, uzyskać, zdobyć; posiadać kartę rowerową; wydawać karty rowerowe;
- jeździć bez karty rowerowej;
- starać się, ubiegać się o kartę rowerową.