13 июля 2018 года, 13:52 - gazda
СТРАНЫ «ОСИ»
państwa Osi — cтраны «оси»
Trzecia Rzesza — Третий рейх
Niemcy hitlerowskie, hitlerowskie Niemcy — гитлеровская Германия
nazistowskie Niemcy — нацисткая Германия
nazista — нацист
naziści — нацисты
- Hitler zlekceważył apel o stawienie się z małą delegacją — naziści zjawili się na wiecu w liczbie ośmiuset bojówkarzy i orkiestry. — Гитлер пренебрег призывом прийти с небольшой делегацией — нацисты явились на митинг в количестве 800 штурмовиков и оркестра (zlekceważyć kogo-co = пренебречь кем-чем).
Włochy — Италия
Włoch — итальянец
Włosi — итальянцы
- Pierwsze działania miały charakter starć niewielkich patroli, dopiero 16 czerwca Włosi podjęli próbę ofensywy na większą skalę w rejonie Briançon, ale zostali odrzuceni = первые действия носили характер стычек между небольшими патрулями, и лишь 16 июня итальянцы предприняли попытку большого наступления в районе Briançon, но были отброшены.
- Pod rządami Mussoliniego odebrano obywatelom demokratyczne swobody, a wszystkie aspekty ich życia poddano kontroli państwa = под руководством (управлением, властью) Муссолини у граждан были отобраны демократические свободы, а все аспекты жизни стали подлегать контролю государства.
Japonia — Япония
Japończyk — японец
Japończycy — японцы
- Pogarda dla kapitulacji prowadziła do wielu okrucieństw, lecz miała także i inny efekt: Japończycy rzadko zostawali jeńcami — презрение к капитуляции приводило к многочисленным зверствам, но также имело и другой эффект: японцы редко становились военнопленными (pogarda dla kogo-czego = презрение к кому-чему).
АНТИГИТЛЕРОВСКАЯ КОАЛИЦИЯ
Wielka Brytania (Anglia) — Великобритания (Англия)
Brytyjczyk (Anglik) — британец (англичанин)
Brytyjczycy (Anglicy) — британцы (англичане)
- Podczas Bitwy o Anglię samoloty brytyjskie sterowane przez pilotów z czternastu krajów zapobiegły przejęciu przez siły niemieckie kontroli nad przestrzenią powietrzną nad kanałem La Manche i południową Anglią = во время битвы за Англию британские самолеты, управляемые пилотами из 14 стран, воспрепятствовали перехвату немцами контроля над воздушным пространством над ла-Маншем и южной Англией.
Związek Radziecki, Związek Sowiecki — Советский Союз
ZSRR, ZSRS (Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, Związek Socjalistycznych Republik Sowieckich) — СССР
radziecki, sowiecki — советский
- Wojna Zimowa wykazała, iż Sowietom wiele brakuje do osiągnięcia stanu prezentowanego przez dobrze przygotowanych do podboju Europy Niemców = Зимняя война показала, что Советам еще далеко до уровня, продемонстрированного хорошо подготовленной к покорению Европы Германией.
Stany Zjednoczone — США
Amerykanin — американец
Amerykanie — американцы
- 11 grudnia Trzecia Rzesza wypowiedziała wojnę Stanom Zjednoczonym = 11 декабря Третий рейх объявил войну США.
Alianci — союзники (только по отношению к Великобритании, США, СССР), антигитлеровская коалиция
Sprzymierzeni, sojusznicy — союзники (изредка может использоваться и для обозначения стран «оси»)
- Natomiast ZSRR, który walczył po stronie aliantów, wyszedł z wojny jako zwycięzca.
- Do wojny przeciwko ZSRR przystąpili też sojusznicy Trzeciej Rzeszy: Włochy, Rumunia, Finlandia, Węgry i Słowacja.
- We wrześniu linia frontu, pod naporem wojsk sprzymierzonych, przesunęła się na terytorium Holandii.
- latem ruszyły konwoje sprzymierzonych do sowieckich portów północnych.
ОБСТАНОВКА В МИРЕ
Liga Narodów — Лига Наций
- W związku z powstaniem Organizacji Narodów Zjednoczonych w 1945 r., Liga Narodów została formalnie rozwiązana w 1946 roku, choć faktycznie przestała funkcjonować już podczas II wojny światowej = в связи с созданием Организации Объединённых Наций в 1945 году, Лига Наций была формально расформирована (распущена) в 1946 году, хотя фактически перестала действовать уже в период Второй мировой войны.
mocarstwo — великая держава
supermocarstwo — сверхдержава
- Polityka wielkich mocarstw względem Polski = политика великих держав по отношению к Польше (относительно Польши)
- Niemcy hitlerowskie zostały pobite przez koalicję państw, w której najważniejszą rolę odegrały trzy wielkie mocarstwa: Związek Radziecki, Stany Zjednoczone i Wielka Brytania.
- Na konferencji w Jałcie w lutym 1945 roku przywódcy wielkich mocarstw dokonali podziału Niemiec na cztery strefy okupacyjne, co w przyszłości poskutkowało powstaniem dwóch państw niemieckich.
- narastał wysiłek zaplecza walczących mocarstw (wzrost produkcji wojennej, szczególnie w państwach sprzymierzonych) = нарастали усилия тыла воюющих держав (рост военного производства, особенно в странах антигитлеровской коалиции).
cesarstwo, imperium — империя
- Armia Imperium Rosyjskiego, oficjalnie Cesarska Armia rosyjska, ros. Русская императорская армия (po polsku potocznie armia carska) — wojska lądowe Imperium Rosyjskiego (państwa rosyjskiego w latach 1721-1917).
- Lata wojennych zmagań zmieniły jednak stosunek sił obu mocarstw. Związek Radziecki, choć poniósł kolosalne straty, wyrastał na drugą światową siłę militarną, podczas gdy Japonia wykrwawiała się w wojnie ze Stanami Zjednoczonymi w coraz bardziej desperackiej walce o przetrwanie cesarstwa.
cesarz Hirohito — император Хирохито
- W 1946 roku Hirohito ogłosił także, że cesarz nie jest bóstwem, czym zamknął listę boskich cesarzy Japonii z dynastii panującej od VII wieku przed naszą erą.
- Na mocy aktu kapitulacji Cesarstwa w przemówieniu na Nowy Rok 1946 Cesarz Hirohito pozbawił się nimbu boskości
ЭМИГРАЦИЯ
uchodźstwo — эмиграция
uchodźcy (единственное число: uchodźca)— беженцы, эмигранты
- Należy także podkreślić, iż uchodźcom zapewniano jedynie najbardziej podstawowe warunki bytowe, minimum niezbędne do egzystencji.
- Podczas II wojny światowej na Węgry przybyło około 120 tys. polskich uchodźców, pierwsi dotarli już we wrześniu 1939 r.
- Kto ma rację w sporze i jakie rzeczywiście więzi łączą polskich uchodźców z lat 1939-1945 z dzisiejszymi emigrantami?
na obczyźnie — на чужбине
- Przełomowym momentem w dziejach polskiej oświaty na obczyźnie był rok 1942 i wyjście armii generała Andersa z ZSRR na Środkowy Wschód. Przy boku armii znalazło siękilkanaście tysięcy uchodźców cywilnych, a w tym mnóstwo dzieci i młodzieży.
na uchodźstwie — в изгнании, в эмиграции
- Rząd Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie — rząd Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1939–1990 będący legalną kontynuacją władz II Rzeczypospolitej, zmuszonych opuścić Polskę po agresji III Rzeszy i ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 i okupacji całego terytorium Polski przez agresorów = Правительство Польши в изгнании — правительство Польши в 1939-1990 годах, являющееся законным продолжением руководства Второй Речи Посполитой, вынужденного покинуть Польшу после агрессии Третьего рейха и СССР в 1939 году и оккупации агрессорами всей территории Польши.
ПЕРЕЛОМНЫЙ ЭТАП
dzieje, historia — история
- Z dziejów wojny wyzwoleńczej narodu polskiego.
- Tragedia Leningradu jest czymś niezwykłym w dziejach II wojny światowej.
przesilenie, cezura — перелом, переломный момент, рубеж, кризис
- 5 września nastąpiło jednak przesilenie. Tego dnia Niemcom udało się opanować znaczną część Powiśla aż po ul. Drewnianą.
- Ogromna liczba zbudowanych Pe-2 i przesilenie na froncie wschodnim dało konstruktorom czas na opracowanie wersji szkolnej. Oznaczono ją Pe-2 UT.
- Z kolei 30 marca wydano dekret, który tworzył formalnie województwo gdańskie i to jest chyba data tej wyraźnej cezury w historii miasta.
- Przesilenie październikowe 1956 stało się jedną z najważniejszych cezur w powojennej literaturze.